El Escorial – Real Monasterio de San Lorenzo de El Escorial – monumentalny architektoniczny zespół pałacowo – klasztorno – biblioteczny znajdujący się San Lorenzo de El Escorial. Położony jest 45 kilometrów na północny zachód od Madrytu. Kompleks zbudowano z szarego granitu w powściągliwym i surowym stylu późnego renesansu.

Być w Madrycie i nie odwiedzić pobliskich miast słynących z architektury i zabytków było nie do pomyślenia. Tak więc udałem się do El Escorial. El Escorial jest też niezwykle bogatym zbiorem dzieł sztuki takich artystów, jak Tycjan, Tintoretto, El Greco, Velázquez, Rogier van der Weyden, Paolo Veronese, Alonso Cano, Jusepe de Ribera, Claudio Coello i innych. Biblioteka Escorialu zawiera tysiące bezcennych manuskryptów.

Mury zewnętrzne budowli mają wymiary 207 × 153 metry, w środku znajduje się zaś podobno 1250 drzwi, 2500 okien i prawie 100 klatek schodowych, połączonych 16 kilometrami korytarzy. Kompleks wpisano na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Fot. Tomasz Jakubowski / MojeWedrowki.pl / El Escorial – widok z ogrodów

Adres tego kompleksu to: Calle de Juan de Borbón y Battemberg s/n. 28200 San Lorenzo de el Escorial – Madrid.

Dojazd:

• Autobus: Linia 664 lub 661 z przystanku Moncloa (AUTOCARES HERRANZ)
• Samochodem : Madrid-San Lorenzo de el Escorial; A-VI, w kierunku Las Rozas, potem skręcamy w M-505; A-VI, a następnie w M-600
• Pociągiem: Madrid-El Escorial. Linia kolejowa Line C-8 (Stacja Atocha) – bilet kupujemy w automacie na stacji – to uprości zakup. Ważna informacja – nie można kupić biletów zniżkowych dla dzieci ?

Ja wybrałem się pociągiem. Dzięki temu mogłem poznać jeden z głównych węzłów komunikacyjnych w Madrycie czyli dworzec Atocha – gdzie spotykają się linie metro, kolej podmiejska (Cercanias) , pociągi dalekobieżne (Renfe) czy dworzec autobusowy. Pociągi – kierunek Avila, odjeżdżają średnio co godzinę (linia C3). Podróż trwa około 1h 7 min. Pociąg jest klimatyzowany. Za bilet powrotny zapłaciłem 8,10 €. Po wyjściu ze stacji – albo załapiemy się na autobus, który zawiezie nas bezpośrednio pod klasztor (cena około 2 €). Można wziąć taxi, lub też przejść się. Droga pieszo zajmuje około 15 minut. Idąc drogą już z oddali widać monumentalną budowlę klasztoru.

Kasy znajdują się wewnątrz kompleksu. Ceny biletów wstępu:

• Bilet normalny – 10 €
• Bilet ulgowy – 5 €

Bilety można też kupić przez internet – na określoną godzinę wstępu, natomiast poza sezonem polecam kupić bezpośrednio w kasie. Nie ma dużej kolejki. Możliwa jest też płatność kartą.

Ważna uwaga – wszystkie bagaże są prześwietlane. Plecaki i większe torby należy zostawić w szatni tuż przy kasach. Podczas prześwietlenia bagaży ochraniarz oznacza bagaże, które należy zostawić w szatni. Szatnia jest bezpłatna (kaucja to 1 € za kluczyk do szatni).

W całym kompleksie obowiązuje zakaz fotografowania i rzesza pracowników na każdym kroku o tym przypomina. Tak więc można zapomnieć o dużym zbiorze zdjęć wykonanych podczas zwiedzania – szczególnie wykonanym profesjonalnym sprzętem.

Fot. Tomasz Jakubowski / MojeWedrowki.pl / El Escorial – wnętrze kościoła – nawa główna

Zwiedzać możemy z przewodnikiem, samemu lub audio-przewodnikiem (niestety brak na chwilę obecną podkładu w języku polskim). Jeśli wybierzemy zwiedzanie samemu – nie powinniśmy się pogubić – kierunek zwiedzania jest dobrze oznakowany, choć czasami pogubiłem się. Bilety sprawdzają również podczas zwiedzania, tak więc warto zachować je i trzymać pod ręką.

Fot. Tomasz Jakubowski / MojeWedrowki.pl / El Escorial – plan zwiedzania

Budynek El Escorialu zbudowany na planie prostokąta składa się z :

• Kościoła (zbudowanego w 1582r.);
• Klasztoru, pałacu królewskiego i collage (zbudowanego w 1584 r.);
• i biblioteki (zbudowanej w 1592 r.).

Fot. Tomasz Jakubowski / MojeWedrowki.pl / El Escorial – freski w Bibliotece

Gdy w 1584 zakończono budowę Escorialu, Filip II postanowił wystawić grobowiec dla siebie i swego ojca. Zadanie to powierzono rzeźbiarzowi mediolańskiemu Leone Leoniemu oraz jego synowi Pompeo Leoniemu, który kontynuował dzieło ojca po jego śmierci.

Stosownie do kontraktu zawartego 3 maja 1597 rzeźby miały być wykonane z białego marmuru i czarnego jaspisu, ostatecznie jednak zmieniono koncepcję na pozłacany brąz. Już w następnym roku po lewej stronie ołtarza bazyliki, nad wejściami do apartamentów królewskich, ustawiono grobowiec Karola V – grupę Karola V tzw. Familia Imperial. Rzeźby odlane z brązu i pozłocone przedstawiają klęczącego cesarza z żoną Izabelą Portugalską, dwoma siostrami – królowymi Eleonorą Francuską i Marią Węgierską oraz córką – cesarzową Marią Hiszpańską.

W 1600 po przeciwnej stronie ołtarza, nad wejściem do pokoi Filipa II, stanął grobowiec mu poświęcony – grupa Filipa II tzw. Familia Real. Rzeźby przedstawiają rzeczonego króla z żonami: Marią Manuelą Portugalską, Elżbietą Francuską i Anną Marią Austriaczką oraz synem Don Carlosem.

Panteon królów
Składa się z dwudziestu sześciu marmurowych grobowców zawierających szczątki królów i jedynej samodzielnie rządzącej królowej Hiszpanii (Izabeli II Burbon) z dynastii Habsburgów i Burbonów – począwszy od Karola I (oprócz Filipa V i Ferdynanda VI). Grobowce zawierają również szczątki małżonek (i małżonka Izabeli II – Franciszka de Asís Burbona) królewskich, ale tylko tych, które urodziły przyszłych królów Hiszpanii. Obecnie pochowane są 23 osoby.

Fot. Tomasz Jakubowski / MojeWedrowki.pl / Panteon Królów

Panteon książąt
Ukończony został w 1888. Miejsce spoczynku książąt i księżniczek (infantów) oraz królowych, które nie urodziły królów Hiszpanii. Z podłogami i sufitami wyłożonymi białym marmurem. Uwagę zwraca nagrobek księcia Juana de Austria. Obecnie w Panteonie pochowanych jest 99 osób – trzydzieści siedem z dostępnych sześćdziesięciu nisz jest zapełnione. W pudridero rozkładają się dodatkowo szczątki Jakuba Burbona (wuja obecnego króla od strony ojca), Alfonsa Sycylijskiego (wuja obecnego króla od strony matki), Ludwika Alfonsa Bawarskiego (syna Marii Teresy Burbon) i Izabeli Alfonsiny Sycylijskiej (młodszej siostry księcia Kalabrii).

Ogrody
Wejście do ogrodów jest bezpłatne – ale pamiętajmy – musimy wyjść na zewnątrz zespołu klasztornego. Tak więc radzę zachować bilety, aby można było wrócić do budynku (np. odebrać plecaki z szatni). Z ogrodów w stylu włoskim z jednej strony przy dobrej pogodzie rozpościera się widok na Madryt, gdzie widać charakterystyczne wieżowce. Z drugiej zaś strony możemy podziwiać Sierra de Guadarrama.

Biblioteka
Założona przez Filipa II zawiera unikatową kolekcję ponad 4700 manuskryptów, wiele z nich jest barwie udekorowanych. Poza tym mieści ponad 40 000 drukowanych książek. Sama sala biblioteki przykuwa przepięknie zdobionym sufitem.

Fot. Tomasz Jakubowski / MojeWedrowki.pl / El Escorial – Biblioteka

Po zwiedzeniu tego przepięknego kompleksu królewskiego, proponuję w drodze powrotnej  na stację kolejową – kierować się do parku. Wiedzie przez niego piękna aleja i idąc w cieniu docieramy do stacji kolejowej.

W parku znajduje się też Casita del Principe – czyli Domek Księcia. Ten XVIII wieczny budynek zaprojektowany przez neoklasytycznego architekta Juana de Vilanueva jest prywatną rezydencją następcy hiszpańskiego tronu – Karola, Księcia Asturii.

Poniżej krótki film ze zwiedzenia tego urokliwego miejsca.

Po drodze na stację minąłem jeszcze kilka tapas barów, ale śpieszyłem się na pociąg – tak więc posiłek zjadłem później. Wróciłem do Madrytu, aby rozpocząć zwiedzanie tego królewskiego miasta.